ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASI
Bilindiği üzere boşanma, evlilik birliğinin yasal olarak sonlandırılmasıdır. Boşanma ülkemizde bir tabu olarak görülmekte birlikte aslında evlilik kadar doğal bir süreçtir. Son zamanlarda ülkemiz genelinde boşanmalar artmış, maalesef kişilerin evlilik kurumuna karşı olan inancı zedelenmiştir.
Boşanma davası açılmadan evlilik birliği sona ermemektedir. Yalnızca eşlerden birinin ölümü halinde evlilik birliği kendiliğinden sona ermektedir.
Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma davası anlaşmalı ve çekişmeli boşanma davası olarak iki şekilde açılabilmektedir.
TMK 166- Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.
ANLAŞMALI BOŞANMA NEDİR?
Anlaşmalı boşanma davası tarafların karşılıklı olarak önemli hususlarda anlaşarak hazırladıkları protokol çerçevesinde anlaşmaya vararak boşanmalarıdır. Anlaşmalı boşanma davası en kısa süren ve tek celsede sona eren boşanma davasıdır.
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ NEDİR?
Anlaşmalı boşanma protokolü davanın görüleceği mahkemeye yazılı veya sözlü olarak verilebilir. Protokol yazılı ise ıslak imzalı tutanak örneğinin mutlaka dosyaya sunulması gerekmektedir. Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için taraflar protokol metnini onayladıklarını serbest iradeleriyle hâkim huzurunda beyan etmelidir.
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Anlaşmalı boşanma davasında en önemli unsur hazırlanan protokoldür. Boşanma kararından sonraki süreç mahkemeye sunulan protokol çerçevesinde şekillenmektedir. Bu sebeple mevcut protokolün profesyonel bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Tarafların hak kaybına uğramaması ve olası olumsuz durumlarda tekrardan hukuki haklarına başvurabilmeleri için mevcut protokolde önemli hususların mutlaka net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Sunulan protokol çerçevesinde karar verileceği için söz konusu protokolde mutlaka, müşterek çocuk varsa velayet ve taleple bağlı olmak üzere nafaka, tazminat, mal paylaşımı, ev eşyaları, düğün takıları hususunda tarafların mutlaka karara varmış olmaları ve anlaşmaya vardıkları şekilde belirlenen maddeleri protokol ile imza altına almış olmaları gerekmektedir.
Önemli olan bir diğer husus ise hâkimin anlaşmalı boşanma protokolünü uygun bulmasıdır. Hakimin protokole müdahale hakkı bulunmaktadır. Tarafların hazırlamış olduğu protokolde hâkim gerekli gördüğü hususlarda değişiklik yapabilir, müdahale edebilir. Taraflar söz konusu değişiklikleri ve anlaşmalı boşanmayı kabul ederse boşanma gerçekleşir. Tarafların uzlaşmaması veya hakim önerisini kabul etmemesi halinde anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanma davasına dönecektir.
TMK 166/3 :“Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Halim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur. Bu halde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”
Bazı hususlar vardır ki anlaşmalı boşanma protokolünde yer alsa dahi kabul edilmemektedir. Örneğin ilerde dava açma hakkından feragat edildiğine dair hükümler veya temel hak ve hürriyetleri sınırlandıracak herhangi bir hüküm veya protokolün belirli bir süreyle sınırlandırılmış olması kabul edilmemektedir.
