ISRARLI TAKİP SUÇU
Israrlı takip suçu 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiştir. TCK 123/A hükmü kapsamında düzenlenen ısrarlı takip suçu, günlük hayatta sıkça karşılaşılan bir suç tipidir. Kanun metninden de anlaşılacağı üzere ısrarlı takip suçunun Türk Ceza Kanunu 123/A maddesinde failin ve mağdurun CİNSİYETİNDEN BAĞIMSIZ OLARAK herkesin herkese karşı işleyebileceği bir suç olarak düzenlenmiştir. Bu noktada mağdurun kadın veya erkek olmasının herhangi bir önemi olmayıp herkes bu suçun mağduru olabilmektedir.
Israrlı takip suçunun kanunen düzenlemesi kadına yönelik şiddete karşı mücadeleye güç katmaktadır. Kadına yönelik şiddet içeren fiiller henüz gerçekleşmeden veya gerçekleşebilecek olan tehlikeye ilişkin failin cezalandırılarak mağdurun korunmasını sağlanmaktadır. Gerçekleşme ihtimali olan tehlike henüz gerçekleşmeden gerekli önlemler alınarak olumsuz sonuç doğurabilecek eylemlerin önüne geçilmektedir. Düzenlemenin bu yönü kadına yönelik şiddete karşı da büyük bir koruma sağlamaktadır.
Şiddet, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından, “Fiziksel güç veya iktidarın kasıtlı bir tehdit veya gerçeklik biçiminde bir başkasına uygulanması sonucunda maruz kalan kişide yaralanma, ölüm ve psikolojik zarara yol açması ya da açma olasılığı bulunması.” durumu olarak tanımlanmaktadır. Şiddet, bireyin fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik yönden zarar görmesiyle ya da acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel olan hareketleri veyahut buna yönelik tehdit ve baskıyı içeren her türlü tutum ve davranıştır. Israrlı takip günümüzde şiddet türlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
MADDE 123/A- (Ek:12/5/2022-7406/8 md.)
(1) Israrlı bir şekilde; fıziken takip etmek ya da haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olan faile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Suçun;
a) Çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşandığı eşe karşı işlenmesi,
b) Mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması,
c) Hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula veya iş yerine yaklaşmama tedbirine karar verilen fail tarafından işlenmesi, hâlinde faile bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
(3) Bu maddede düzenlenen suçun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır.
ISRARLI TAKİP SUÇUNDA ŞİKAYET VE ZAMANAŞIMI SÜRESİ :
Israrlı takip suçu şikâyete bağlı bir suçtur. Israrlı takip suçu dolayısıyla soruşturma veya kovuşturma yapılabilmesi mağdurun şikâyetine bağlıdır. Şikâyetçi, şikâyet hakkını faili ve fiili öğrenme tarihinden itibaren 6 ay içerisinde kullanmalıdır. Şikâyetten vazgeçme hali ise soruşturma aşamasında kovuşturmaya yer olmadığı kararı, kovuşturma aşamasında ise kamu davasının düşmesi sonucu doğurur.
Söz konusu suçun dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Bu süre zarfında kişi hakkında soruşturma başlatılmamışsa yahut mevcut yargılama süreci tamamlanmamışsa artık kişinin bu suç kapsamında yargılanması söz konusu olamaz.
Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olsa bile, ısrarlı takip suçunda, uzlaştırma yoluna gidilemez. (CMK 253/3)
ISRARLI TAKİP SUÇUNUN UNSURLARI :
Israrlı takip suçu kasten işlenebilen bir suçtur. Israr kelimesi TDK’ya göre direnme, ayak direme, üsteleme, üstünde durma anlamına gelmektedir. Belirli bir eylemin bir kereye mahsus olarak gerçekleştirilmiş olması halinde söz konusu suç oluşmayacaktır. Söz konusu eylemlerin tekraren yapılarak bir sürekliliğe sahip olması gerekmektedir. Israrın gerçekleşmesi için aynı hareketin tekrarlanması şart değildir. Kanuni tanımda yer alan herhangi bir seçimlik hareket yapıldıktan sonra bir diğer seçimlik hareketin yapılması halinde de ısrar şartının gerçekleştiği kabul edilmektedir.
1-Israrlı bir biçimde bir kimseyi fiziken takip etmek,
2-Temas kurmaya çalışmak
2.1 Bilişim sistemlerini, haberleşme yahut iletişim araçlarını kullanarak, (Bilişim sistemlerinden kasıt, özellikle sosyal medya uygulamalarıdır.)
2.2Üçüncü kimseleri kullanarak ısrarlı bir şekilde temas kurmaya çalışmak, (Söz konusu üçüncü kişinin mağdur ile fiziki olarak görüşmesi şart değildir; üçüncü kişi vasıtasıyla iletişim araçlarıyla mağdura ulaşması şeklinde de olabilir.)
ISRARLI TAKİP SUÇUNDA CEZA :
Türk Ceza Kanununa göre ısrarlı takip suçunun temel halinin işlenmesi durumunda ceza oranı 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır. Israrlı takip suçunun TCK 123/A-2 hükmünde düzenlenen nitelikli halinin işlenmesi halinde ise söz konusu ceza miktarı 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası olacaktır.
ISRARLI TAKİP SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ :
Israrlı takip suçunun nitelikli halleri TCK madde 123A-/A-2’de düzenlenmiştir. Suçun nitelikli halleri şu şekildedir:
Suçun;
Çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşandığı eşe karşı işlenmesi,
b) Mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması,
c) Hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula veya iş yerine yaklaşmama tedbirine karar verilen fail tarafından işlenmesi,
hâlinde faile bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Israrlı takip suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir
ISRARLI TAKİP VE UZAKLAŞTIRMA KARARI :
Uzaklaştırma kararı, 6284 sayılı Ailenin korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’da düzenlenen koruma tedbirlerinden biridir. Uzaklaştırma kararı kural olarak ancak hâkim tarafından verilebilir. Uzaklaştırma Kararı alınabilmesi için mağdur olan kişilerin bu hususta düzenlenmiş bir dilekçeyle Nöbetçi Aile Mahkemesine başvurmaları gerekir. Başvuru sahibi, dilekçeyle yapacağı başvuruda şiddet gördüğünü belgelemek zorunda değildir. Israrlı takibe maruz kalan kişiler uzaklaştırma kararı için gereken başvuruyu yapma hakkına sahiptir.
